چرا زیاد گشتن در بین رنگها باعث خطای دید میشود؟
انتخاب رنگ، یکی از لذتبخشترین مراحل طراحی یا بازسازی فضاست؛ اما اگر تجربهاش کرده باشید، میدانید که بعد از مدتی گشتن در بین رنگها، چشم خسته میشود و دیگر نمیتوانید به درستی تشخیص دهید کدام رنگ واقعاً بهتر است. این پدیده کاملاً طبیعی است و دلایل علمی پشت آن وجود دارد.
در مقاله «چرا زیاد گشتن در بین رنگها باعث خطای دید میشود؟» میخواهیم به این پرسش پاسخ دهیم و دلایل خطای دید در انتخاب رنگ را توضیح دهیم سپس برای جلوگیری از بروز خطای دید، 4 راهکار را به شما پیشنهاد میدهیم تا انتخاب رنگی دقیق را تجربه کنید.
چرا زیاد گشتن در بین رنگها باعث خطای دید میشود؟
۱. تطابق بیش از حد چشم با رنگها
چشم انسان طوری طراحی شده که در برابر نور و رنگ محیط، خودش را بهطور خودکار تنظیم میکند. وقتی مدت زیادی به طیفهای متنوع رنگی نگاه میکنید، گیرندههای رنگ در چشم (مخروطها) به اصطلاح «اشباع» میشوند و حساسیتشان نسبت به تفاوتهای جزئی بین رنگها کم میشود. این باعث میشود که همه رنگها به نظرتان شبیه به هم بیایند، یا برعکس، رنگهایی را روشنتر یا تیرهتر از حالت واقعیشان ببینید.
۲. مقایسه زیاد، باعث سردرگمی ذهن میشود
مغز ما برای تصمیمگیری سریع طراحی شده، اما وقتی با دهها یا صدها رنگ در کاتالوگ روبهرو میشود، شروع به مقایسهی پشت سر هم میکند. این روند باعث خستگی ذهنی شده و قدرت تشخیص درست را کاهش میدهد. در این شرایط، حتی ممکن است رنگی را انتخاب کنید که در شرایط نوری و محیط واقعی اصلاً رضایتبخش نباشد.

۳. نور محیط بر درک رنگ تأثیر میگذارد
در فروشگاهها، نور اغلب مصنوعی است (مثلاً نور مهتابی یا LED). این نورها ممکن است تهرنگ سرد یا گرم داشته باشند و رنگها را متفاوت از آنچه در خانه یا محل کار دیده میشوند، نمایش دهند. اگر ساعتها زیر نور مصنوعی به رنگها نگاه کنید، چشمتان دچار خستگی نوری میشود و تشخیص تفاوتهای ظریف برایش دشوار میگردد.
4 راهکار برای کاهش خطای دید هنگام انتخاب رنگ
- زمان نگاه کردن به رنگها را محدود کنید. هر چند دقیقه، به نقطهای خنثی (مثل دیوار سفید یا سقف) نگاه کنید تا چشم استراحت کند.
- نور طبیعی را در نظر بگیرید. اگر امکان دارد، رنگ موردنظر را در نور طبیعی هم ببینید یا نمونهای از آن را در فضای اصلی تست کنید.
- تعداد گزینهها را کم کنید. به جای بررسی همزمان ۲۰ رنگ، ابتدا آنها را محدود کرده و ۲ تا ۳ رنگ اصلی را با دقت مقایسه کنید.
- از مشاوره کارشناسان استفاده کنید. گاهی تجربه یک متخصص رنگ میتواند مسیر انتخاب را برایتان بسیار سادهتر کند.
نتیجهگیری:
اگرچه انتخاب رنگ کاری هیجانانگیز است، اما زیاد گشتن در بین رنگها باعث خستگی چشم و خطای دید میشود. با شناخت این مسئله و رعایت چند نکته ساده، میتوانید انتخابی آگاهانهتر و دقیقتر داشته باشید.